Het begin van de jaartelling
Het landschap van Noord-Groningen was een boomloze vlakte met geulen en prielen (nauwe doortochten tussen zandbanken), waardoor het zeewater tweemaal per etmaal binnendrong en weer terugstroomde naar de zee. Het huidige Reitdiep, toen de rivier de Hunze geheten, mondde bij Pieterburen uit in de Waddenzee.
Al vóór onze jaartelling woonden er mensen in dit gebied. Het kweldergras was goed voedsel voor de schapen en runderen. De eerste bewoners van ons gebied vestigden zich op de plaatsen, die door natuurlijke opslibbing wat hoger lagen. Deze woonplaatsen werden in de loop van de tijd verder opgehoogd, de wierden. In het museum Wierdenland aan de Van Swinderenweg in Ezinge is hier veel over te zien en te lezen.
Het slib zorgde voor meer ophogingen en rond de jaartelling waren er zelfs veel bewoners. Deze bewoners vertrokken massaal in de 2e en 3e eeuw naar Chr. De reden daarvan is onbekend.
Omstreeks 800 na Chr. trokken er weer bewoners naar dit kwelderlandschap. (Een kwelder is buitendijks gelegen aangeslibd land, dat bij gewone vloed niet meer onderstroomt.) De zee bleef zijn invloed hebben, dus werden de wierden/ woongebieden steeds verder verhoogd. Op de wierden was maar beperkt ruimte om te wonen en bijvoorbeeld om er gewassen op te verbouwen.
