Historie van de Oldijk - Ezinge

1819 – eind 1826 Broer Tekes Helmers en Martje Hiddes Boerema

Eigenaar van Oldijk 1 is dan nog steeds weduwe Jantje Jogchems Meinema, onder beklemming van de Marees van Swinderen.
In 1819 verscheen een echtpaar op Oldijk 1, dat inclusief nazaten geruime tijd op de Oldijk zou blijven wonen, namelijk Broer Tekes (Tekkes) Helmers en Martje Hiddes Boerema.
Broer Tekes Helmers, ook wel Broer Tekkes Helmers, Broer Tekes en Broer Teekes Helmus genoemd,werd in Niezijl geboren op 14 maar 1787 als zoon van Teeke Broers en Roelfke Klasens, dagloners.
Martje Hiddes is een schoenmakersdochter van Hidde Willems en Eltje Geerts en was op 15 mei 1783 in Niehove geboren.
Ze traden op 30 maart 1811 in Niehove in het (zie plaatje hieronder). De beschrijving van dit huwelijk is: “Den 30 van Lentemaand Broer Tekes van Niezijl en Martje Hiddes van Ezinge na voorgaande kondiging gecopaleerd”.


Doop- en trouwboek Niehove 1721-1811

Het echtpaar vestigde zich in Niezijl, waar hun eerste kind werd geboren:

In alle akten, waar Broer Tekes Helmers als aangever of getuige voorkomt, werd vermeld, dat hij niet kon schrijven. Hieronder de onderkant van deze geboorteakte:


Geboorteregister Grijpskerk 1812

Deze eerste dochter van Broer Tekes Helmers, Roelfke (Broers) Helmus, trouwde op 18 maart 1841 met schoenmakerszoon Jan Jans Dijk uit Ezinge; ze overleed op 49-jarige leeftijd in Ezinge.

Het echtpaar verhuisde daarna naar Niehove, waar het volgende kind werd geboren:

Acht dagen na het overlijden van dit kind werd hun volgende dochter geboren, die dezelfde naam kreeg:

In 1819 verhuisde de familie Helmers naar Oldijk 1, waar een derde dochter werd geboren:

Martje Hiddes Boerema overleed op Oldijk 1 op 2 maart 1825. Zij is dan 41 jaar. Broer Tekes Helmers bleef achter met drie dochters van 12, 7 en 5 jaar.

Het Oldehoofsche kanaal

In 1825 was er heel wat te beleven aan de noordkant van de Oldijk, het Oldehoofsche kanaal werd gegraven. Wat de Oldijk betreft werd er eerst gegraven vanaf Saaksum tot aan de westkant van de Oldijk en vanaf Ezinge tot aan de oostkant van de Oldijk. Vervolgens werd het stukje tussenliggende Oldijk afgegraven en werd er een sluis in gelegd met een bruggetje (“verlaat”) er overheen. Dat graven ging allemaal nog met de hand! Maar Oldijk 1 kreeg ook nieuwe buren, ’t Veloatje (nu Van Swinderenweg 30) werd gebouwd (zie verder ’t Veloatje).

Terug naar het gezin Helmers.

Een jaar later, op 9 maart 1826, hertrouwde de dan 39-jarige weduwnaar Broer Tekes Helmers met de 37-jarige dienstmeid Jantje Hindriks de Vries uit Ezinge. Zij was een dochter van het daglonersechtpaar Hindrik Derks de Vries en Aaltje Eites uit Saaksum, beiden al overleden, toen ze trouwde. Bij dit huwelijk was naast een broer van Jantje uit Ezinge en de 73-jarige herbergier Sissing uit Ezinge (nu bakker Leistra, Torenstraat 10), ook de koopman Gerrit Arends Arends getuige.
Gerrit Arends Arends had het stukje grond gekocht, waar nu ’t Veloatje op staat en liet daar een huisje op bouwen, ‘t Veloatje. Mijn veronderstelling is, dat Broer Tekes Helmers en zijn tweede vrouw Jantje Hindriks de Vries na hun huwelijk op ’t Veloatje zijn gaan wonen. Gerrit Arends Arends kende Jantje Hindriks de Vries, want hij is getuige bij de geboorte van een eerder (onecht) kind van haar (Zie verder ’t Veloatje). En omdat ’t Veloatje ook een herberg annex kroegje werd is wellicht ook verklaarbaar, dat de oude herbergier Sissing getuige was. Die heeft Broer Tekes Helmers vast op weg geholpen bij zijn nieuwe beroep van herbergier/tapper…..
Na hun vertrek naar het splinternieuwe Veloatje verscheen het gezin Hekkema op Oldijk 1.