29 juni 1979 – heden Cornelis Jacobus van Wijngaarden en Carolina Maria Agnes Schiebroek

Nadat het eerste gezin uit het midden van het land was neergestreken bij de Oldijk (familie Oudshoorn, zie verder Zuiderweg 8) verscheen op Oldijk 1 in de zomer van 1979 het tweede gezin uit die regio, namelijk Cornelis Jacobus van Wijngaarden (Cor) en Carolina Maria Agnes Schiebroek (Lia).

Cor is geboren in 1952 in Mijdrecht, zoon van veehouder Wilhelmus Jacobus van Wijngaarden en Gerarda Catharina Schrama.
Lia is geboren in 1952 in Zevenhoven, dochter van veehouder Gijsbertus Schiebroek en Joanna Maria van der Hulst. Lia kwam uit een gezin van 9 kinderen (2 broers en 6 zussen), Cor uit een gezin van 8 kinderen (1 broer en 6 zussen).
Cor en Lia hadden al snel bedacht, dat ze absoluut niet in een rijtjeswoning wilden wonen. Daarom ging Cor op zoek naar werk op een boerderij waar de mogelijkheid was om in een woning bij de boerderij te wonen. Toen zijn baas van het loonbedrijf, waar Cor werkte daar lucht van kreeg, bood hij Cor een oude boerderij in Wilnis aan. Daar mocht hij wel in gaan wonen. Het was een “opknappertje”, een houten boerderij, met een bordje “onbewoonbaar verklaard” voor de deur. Er was gelukkig een hectare grond bij en daarmee zagen Cor en Lia dat wel zitten. En zo begonnen Cor en een zwager met het opknappen. Vlak daarna kreeg Cor een auto ongeluk en brak zijn been. Zijn zwager heeft toen met nog een aantal mensen hun huis verder opgeknapt.

Toen het huis klaar was trouwden ze op 28 april 1976 en betrokken de verbouwde boerderij. Ze kregen één koe van Cor zijn vader en als Cor via het loonbedrijf dan bij de boeren in de omgeving kwam kocht hij wel eens een kalfje.
Op een gegeven moment kreeg hij het gevoel, dat de dochter van één van de eigenaren van het loonbedrijf, waar hij werkte plannen had om op de plek van hun oude boerderij een nieuwe woning te bouwen. Zodoende gingen ze alvast op zoek naar een andere, soortgelijke woonplek.
Het ging allemaal snel toen twee schoolkameraden (en landburen) van Cor, de broers Henk en Cor Oudshoorn, vroegen om een keer in Groningen bij hun langs te komen. De gebroeders Henk en Cor Oudshoorn woonden destijds op Hardeweer, Zuiderweg 8 (zie verder Zuiderweg 8).

En zo gingen ze met een zwager van die kameraden en diens vrouw met z’n vieren in de zomer van 1978 naar Groningen. Cor en Lia werden al direct verliefd op het Groninger land (“het beloofde land”). Cor zei toen tegen Lia: “Als we wat willen, moeten we hierheen, naar Groningen, dan gaan we verhuizen”. Ze overnachtten een weekend bij de Oudshoorns op Hardeweer en bekeken de omgeving. Cor had aan de gebroeders Oudshoorn gevraagd, om door te geven als er een vrijstaande woning in de buurt te koop zou komen. Niet lang daarna hoorden ze, dat Oldijk 1 te koop was en gingen er in maart 1979 kijken. De sneeuw in het midden van het land was al weg, maar hier in het noorden lag er nog volop sneeuw (zie foto). Ze waren er snel over uit, Oldijk 1 moest hun nieuwe woning worden!

Oldijk 1 in de sneeuw in maart 1979 (coll. familie van Wijngaarden)

Drie maanden later zaten ze met eigenaar Ab Binksma bij de notaris en betrokken daarna Oldijk 1. Niet iedereen van de achterblijvende familie had er vertrouwen in dat Cor en Lia lang in Groningen zouden blijven, maar inmiddels (anno 2018), na bijna 40 jaar Oldijk 1 kunnen we zeggen, dat die familieleden ongelijk hebben gehad!
Ze kwamen op 15 juli 1979 met de vrachtauto vol spulletjes aanrijden, deden de deur van de schuur open en stuitten op allemaal varkens, de schuur stond er vol mee! De maandag erna kwam Binksma en heeft Cor hem geholpen al die varkens weg te brengen.

Oldijk in in juli 1979 (coll. familie van Wijngaarden)

Toen zij Oldijk 1 kochten bestond het uit het woonhuis, de schuur aan de noordkant (tegelijk door Albert van Dijk in 1939 gebouwd met het huis) en de stal aan de zuidkant van het huis, gebouwd door Arie Ritzema. Daarnaast was er de 0,61 hectare land, die ten zuidoosten van Oldijk 1 aan de oostkant van de Oldijk lag (en nog steeds ligt), een stuk land, wat al eeuwen bij Oldijk 1 hoort. Het was beklemd land, waar ze fl. 2,50 per jaar huur voor moesten betalen aan de familie G.A.K. Iwema (woonde op de boederij waar anno 2018 de familie Sijbrandij woont; van Swinderenweg 24). Ook de door Ab Binksma gebouwde varkensschuur op dit stuk land hoorde bij Oldijk 1.
Cor zijn passie was koeien melken, dus plaatsten ze wel al een melkinstallatie in de stal en bouwden een melklokaal met een melktank. Nu woonden ze wel op het plekje wat ze wilden, maar Cor had nog geen werk. Ze hadden wel al vier koeien in de stal (gekocht in Mijdrecht), die ze molken, dat was al stukje inkomen, maar dat was lang niet genoeg. Cor wilde graag een roodbonte koe met een vleugje M.R.IJ. (Maas-Rijn-IJsselrund). Boerderij “’t Groot Leger” bij Den Ham heeft nog dit originele M.R.IJ.ras. De eerste koeien op Oldijk 1 waren dan ook van dit M.R.IJ.-ras.

In overleg met Domo werd een melklokaal gemaakt:

De eerste keer dat de melkwagen kwam om de melk op te halen, zat er 126 liter in de tank.
Al snel liepen de eerste kippen vrij rond de boerderij.

Via Ab Binksma kwam Cor in contact met de eigenaar van timmerfabriek Bousema in Ezinge (later timmerfabriek Borg Metriek, brandde op 31 oktober 1993 volledig af en lag tussen Van Swinderenweg 14a en 20). Het sollicitatiegesprek ging de mist in vanwege een misverstand over de locatie van het gesprek, maar toen de directeur van de timmerfabriek hoorde dat Cor 8½ jaar bij zijn vorige baas had gewerkt werd hij telefonisch spontaan aangenomen. Cor moest daar kozijnen maken en had dat nog nooit gedaan.
Het was voor hem erg wennen om tussen vier muren te moeten werken, terwijl hij het leven in de buitenlucht gewend was. Ook was het lastig om contact te krijgen met zijn Groninger collega’s. Dat laatste veranderde snel en uiteindelijk werden het heel leuke collega’s. In totaal heeft Cor er zo’n drie jaar met heel veel plezier gewerkt; het eindigde, omdat de timmerfabriek failliet ging. Lia was van plan om in het noorden weer in de zorg te gaan werken (wat ze eerder ook deed), echter toen bleek dat ze zwanger was. En zo werd hun eerste kind op Oldijk 1 geboren:

• Gijsbert, geboren 27 december 1979

Nieuwsblad vh Noorden van 2 januari 1980 (Delpher)

In 1980 molk Cor inmiddels 7 koeien maar dat was te weinig om uit te kunnen komen. Dat kwam Klaas Iwema (die toen boerde bij zijn vader op de boerderij, Van Swinderenweg 24) ter ore en die bezorgde hem spontaan drie zwartbonte koeien. Hij wilde alleen de kalveren terug, die in deze koeien zaten. Cor kreeg een jaar de tijd om de koeien aan Klaas te betalen. Tezamen met nog een nieuwe koe (alvast ter vervanging van een oude koe op voorhand geleverd) molk Cor er nu 11. Daar had hij veel te weinig gras voor, alleen nog het oorspronkelijke stuk land van 0,61 hectare. Om toch aan voldoende gras te komen maaide hij ook maar bermen.

Anderhalf jaar na hun eerste zoon werd opnieuw een zoon geboren:

• Ruud, geboren in 1981

Nadat Cor in 1982 zijn baan bij de timmerfabriek kwijt was geraakt moest het inkomen dus volledig uit de boerderij komen. Een boekhouder van de ABTB (Algemene boeren- en tuindersbond) kwam langs om over hun toekomstplannen te praten, maar die had geen enkel vertrouwen in de levensvatbaarheid van de boerderij en gaf ze nog een half jaar.

De varkensschuur die Binksma in 1970 had opgericht stond nog leeg. Een man van Agrifirm (Agrarische coöperatie), Luit Meijer, kwam kijken en adviseerde om in die schuur weer varkens te gaan houden. Dit zou voldoende moeten kunnen opleveren om het te kunnen redden. En zo kwamen er varkens bij Oldijk 1. Ze verbouwden de varkensschuur en maakten er hokken in. De varkens waren een beetje Lia haar afdeling en ze ging daar dan ook soms bij nacht en ontij naar toe als er weer een zeug moest biggen. Een keer zat ze daar bij een lampje ’s nachts in die verlaten schuur, toen er opeens twee politie agenten achter haar stonden. Die hadden er licht zien branden en kwamen polshoogte nemen, want ze vertrouwden het niet.
Een andere keer moest ze ’s avonds bij dichte mist van de boerderij naar die schuur. Het was spookachtig, je zag niet veel, tot Lia opeens een geluid hoorde en iets groot zwarts hoog in de struiken dacht te zien. Ze schrok zich rot, viel bijna van haar fiets en maakte onmiddellijk rechtsomkeert. Bij daglicht bleek het een stuk zwart landbouwplastic te zijn wat in de meidoornstruiken hing.
Cor deed ook nog veel loonwerk bij andere boeren, vooral bij Klaas Iwema en bij Cees Stam van Oldijk 2. Het bedrijf was toen dus een melkveebedrijf, varkenshouderij en er werd loonwerk gedaan. Cor schoor ook nog schapen. Deze combinatie van activiteiten zou uiteindelijk voortduren tot 2012.

Cor snabbelt bij op Suttum - juni 2006 (coll. familie Molenbuur / Buckers)

In 1982 nam Oldijk 1 nog een aantal koeien over van buurman Jan Dijkstra van Oldijk 2, die naar Aduarderzijl vertrok (zie Oldijk 2)

De liefde voor paarden was al snel terug te zien op Oldijk 1. Eerst één paardje, al snel werden het er twee.

Grote broer Gijsbert houdt het paardje vast met daarop broertje Ruud. De Dalmatiër Mascha, die toen op Oldijk 1 was, houdt het allemaal in de gaten. (coll. familie van Wijngaarden)

In 1984 werd het melkquotum ingevoerd door de Europese Unie. Werd er meer melk geproduceerd dan dit (uiteindelijk per melkveehouder) vastgestelde quotum dan moest over de teveel geleverde melk een boete worden betaald, de superheffing. Oldijk 1 produceerde toen al 140.000 liter melk per jaar van ongeveer 20 koeien. En dat allemaal met het ene stukje land van 0.61 hectare!
In datzelfde jaar werd het derde kind van Cor en Lia geboren:

• Gerda, geboren in 1984

In 1984 werd het land van Oldijk 1 voor het eerst uitgebreid met 1,71 hectare, dicht bij de boerderij.

Het gezin van Wijngaarden in 1985. v.l.n.r. Ruud, Gerda, moeder Lia, Gijsbert en vader Cor. Daarnaast de hond Mascha (coll. familie van Wijngaarden)

1986 was een moeilijk jaar voor Oldijk 1. De varkensprijzen waren spectaculair gedaald, waardoor flink verlies werd geleden op die afdeling van het bedrijf.

Nieuwsblad vh Noorden van 24 oktober 1987 (Delpher)

Een jaar later besloten Cor en Lia om een varkensschuur bij huis te gaan bouwen. Dat mocht van de gemeente, als de oude varkensschuur tussen ’t Veloatje en Oldijk 2 zou worden afgebroken en dat hebben ze gedaan. De nieuwe varkensschuur verrees aan de noordkant van de boerderij tussen de schuur aan het huis en de huidige kuilplaats. De oude varkensschuur werd afgebrand. Helaas was Cor vergeten, dat zijn gereedschap daar nog in lag. Later werd een werktuigenloods gebouwd achter deze nieuwe varkensschuur. In dit jaar deden ook de eerste schapen hun intrede bij Oldijk 1, 5 zwartbles schapen. In 1988 zijn er een aantal wilgen aan de noordkant bij de silo geplant. Eén wilg, nu knotwilg staat er nog .

de beste koe, die Oldijk 1 ooit heeft bezeten (1990, coll. familie van Wijngaarden)

een deel van de rest van de koeien in 1990 (coll. familie van Wijngaarden)

Tegelijk met de nieuwe varkensschuur werden achter de boerderij (aan de westkant) nog een aantal varkenshokken met uitloop gerealiseerd:

de varkenshokken met uitloop (coll. familie van Wijngaarden)

In 1992 werd Cor 40 jaar en had Oldijkster Leny Terpstra namens de bewoners van de Oldijk een ludiek cadeau bedacht. Cor had een nieuwe mestplaat bij de boerderij moeten maken omdat de meststort elders niet meer toegestaan werd. Hij had toen eens laten vallen, dat hij die nieuwe mestplaat niet vanuit zijn huis wilde zien en wel een bos ervoor zou gaan planten. Zodoende kwam Leny op het idee om Cor namens de bewoners van de Oldijk 40 boompjes voor zijn verjaardag te geven. Een aantal van deze bomen staan nog steeds aan de zuidwestkant van de boerderij. Een deel van het bos moest in 2003 wijken voor een pad naar o.a. het nieuwe stalgedeelte.

Een jaar later, in 1993 vond er een officiële huldiging plaats op Oldijk 1. Koe “Koosje 123” had een productie van 100.000 kg melk behaald, werd gehuldigd en kreeg een oorkonde. Een grote groep mensen was daarbij aanwezig en werd na de huldiging getrakteerd op een prachtig feest in de schuur van ’t Veloatje.

Koosje 123 met het trotse gezin in de tuin van Oldijk 1 (coll. familie van Wijngaarden)

de oorkonde (coll. Fam. v Wijngaarden)

In 1995 werd een silo gebouwd langs de Oldijk. De schotten moest Lia met de trailer ophalen uit Hardenberg. Het waren enorm zware platen en de aanhanger dreigde steeds te gaan slingeren. Zelf een paar kilo lichter kwam Lia toch veilig met de platen op de Oldijk aan. Een pleegzoon op ’t Veloatje, Edwin, heeft nog meegeholpen met het laswerk.

Ook werd in de stalruimte een gierkelder gemaakt. Tot dan toe moest de mest nog steeds uit de grup (goot voor mestopvang) worden geschept en in een kruiwagen afgevoerd.

De gierkelder in aanbouw was een prachtige speelplaats! Zoon Ruud houdt toezicht (coll. familie van Wijngaarden)

In 1997 werd in huis verbouwd. De woonkamer werd doorgebroken en samengevoegd met de huiskamer

De verbouwing van de huiskamer in volle gang (coll. familie van Wijngaarden)

In 2001 was het groot feest op Oldijk 1. Cor en Lia vierden hun 25jarig huwelijksfeest in een grote tent, die aan de zuidwestkant van de boerderij in het land was opgezet.

In datzelfde jaar vertrok hun oudste zoon van de boerderij en ging in Feerwerd wonen.

Het gezin van Wijngaarden in 2001 voor Oldijk 1. V.l.n.r. Vader Cor, moeder Lia, zoon Ruud, dochter Gerda en zoon Gijsbert (coll. familie van Wijngaarden)

In 2002 werd de varkensschuur aan de westkant van de boerderij gebouwd (in 2016 flink verhoogd en nu een stalling voor machines). Deze bouw hield verband met de verandering van de varkensafdeling van traditionele naar biologische teelt. Na 15 jaar was hun afnemer gestopt en moesten ze uitkijken naar een andere afnemer. Ze besloten toen om over te stappen naar biologische teelt. Ze gingen terug naar 15 fokzeugen en zo’n 300 biggetjes, die voortaan op de boerderij werden afgemest. Daarom was de varkensschuur achter de boerderij gebouwd (vrije uitloop). En zo werd 10 jaar lang geleverd aan de biologische Groene Weg slagerij, het waren gouden jaren voor de varkensafdeling van Oldijk 1.

In 2003 werd de silo die in 1995 was geplaatst omgebouwd tot de huidige garage. Maar er gebeurde meer in dat jaar. De stalruimte werd flink vergroot, waardoor er meer ruimte voor de koeien werd gecreëerd. Dit was gedaan voor het welzijn van de dieren, zo was er minder uitval.

Een deel van de nieuwe stalruimte (coll. familie van Wijngaarden)

Ook kwam er op Oldijk 1 een nieuwe trekker, de trots van veehouder Cor!

de nieuwe trekker (coll. familie van Wijngaarden)

Met de nieuwe trekker is het makkelijker kuilen en kuilsnijden:

Kuilen bij Oldijk 1 (coll. familie van Wijngaarden)

Kuilgras bestaat uit gras dat in een sleufsilo, graskuil of in balen door melkzuurgisting wordt geconserveerd. Voor het maken van een graskuil wordt een zogenaamde kuilvoersnede van het grasland geoogst. Per jaar kunnen van hetzelfde perceel 5 tot 6 sneden genomen worden, als er niet tussendoor geweid wordt. Vaak wordt gemaaid met een maaikneuzer om het droogproces te versnellen. Na het maaien wordt het gras 1 tot 2 dagen op het veld gedroogd tot een drogestofgehalte van ongeveer 50% is bereikt. Om een snelle droging te krijgen wordt het gras enkele malen geschud. Vervolgens wordt het gras op rijen geharkt en met een opraapwagen van het grasland gehaald en naar een kuil getransporteerd. Kuilgras wordt overwegend in de wintermaanden aan koeien gevoerd. (bron Wikipedia)

Cor aan het kuil snijden bij de boerderij De Brillerij aan het Aduarderdiep (coll. familie van Wijngaarden)

In 2007 vertrok het tweede kind van Cor en Lia, Gerda, van de boerderij en ging in Adorp wonen. Drie jaar later trouwde ze met haar Roel en uiteraard werd het aanstaande bruidspaar daarvoor door vader Cor met zijn paard(-en) en wagen naar de trouwlocatie in Aduarderzijl gebracht.

onderweg naar Aduarderzijl (coll. familie van Wijngaarden)

In 2008 vloog het laatste kind van het gezin uit; Ruud vertrok naar Houwerzijl.

In de jaren 2011 en 2013 werden de daken van het huis en van de schuur aangepakt. In 2012 werd gestopt met de varkensafdeling, vooral voor Lia een hele verandering!

In 2015 stopte Oldijk 1 als veebedrijf, waarna Cor besloot om zijn motorrijbewijs te gaan halen. Sindsdien is hij regelmatig bij mooi weer rustig rondtoerend te spotten op de noordelijke wegen. Nu (anno 2018) worden alleen nog kalveren opgefokt tot pinken en zijn de schapen en de kippen er nog, naast Diesel, de teckel, een paar katten en natuurlijk ook de grote passie van Oldijk 1, de beide paardjes Dolly en Moonlight!

Oldijk 1 had 0,61 hectare land, toen Cor en Lia van Wijngaarden in 1979 aan hun Groningse avontuur begonnen. Op het moment dat het bedrijf als actieve melkveehouderij stopte hoorde bij Oldijk 1 21 hectare eigen land en 8 hectare huur. De melkopbrengst was gegroeid van de eerste tankleging in 1979 van 126 liter tot een jaaropbrengst van 290.000 liter.

In 2016 was het opnieuw groot feest op Oldijk 1. Net als in 1991 verscheen er weer een tent bij Oldijk 1, nu een veel grotere, aan de westkant van de boerderij, om het 40 jarig huwelijk van het echtpaar te vieren.

Inmiddels zijn Cor en Lia dus een veehouders-echtpaar “in ruste”, al is van die rust weinig te merken. Al zijn ze met “pensioen”, ze denken er niet aan om hun prachtige plekje, dat uitkijkt over een groot deel van de Bouwerderpolder, op te geven!

Oldijk 1, in juni 2017 gefotografeerd vanaf een luchtballonvaart